Voor veel werkgevers is het toch altijd weer een hele puzzel. De vakantiedagen! En alsof dit al niet moeilijk genoeg is, is er ook nog een onderscheid in wettelijke en bovenwettelijke vakantiedagen. Na het lezen van deze blog weet u (weer) wat wettelijke en bovenwettelijke vakantiedagen zijn. Verder wil ik u inzicht geven in welke dagen wanneer komen te vervallen. Dit voorkomt een ‘stuwmeer’ aan opgebouwde vakantie-uren bij werknemers.
Wettelijke en bovenwettelijke vakantiedagen
De vakantiedagen waarop een werknemer recht heeft bestaan uit wettelijke en meestal ook bovenwettelijke vakantiedagen. De wettelijke vakantiedagen zijn de dagen waar een medewerker volgens de wet recht op heeft. Dit is viermaal het aantal dagen dat een werknemer wekelijks werkt. Een werknemer die fulltime 40 uur per week werkt heeft recht op 160 (4x40) uur wettelijk verlof. De bovenwettelijke vakantiedagen zijn de dagen die u een medewerker biedt bovenop dit wettelijke aantal vakantiedagen. Deze extra vakantiedagen kunnen bijvoorbeeld ook in cao’s afgesproken zijn, maar kunnen ook leeftijds- of seniorendagen zijn. Let op: atv-dagen zijn géén bovenwettelijke vakantiedagen. Meestal is het niet mogelijk dat een werknemer atv-dagen meeneemt naar een volgend jaar. In veel gevallen zullen ze aan het eind van het jaar dus vervallen. Controleer de bepalingen over atv-dagen in je cao, het personeelshandboek of het individuele arbeidscontract met je werknemer.
Vervallen van wettelijke vakantiedagen
Vakantiedagen zijn niet oneindig. Er komt een moment dat ze komen te vervallen. Niet opgenomen wettelijke vakantiedagen vervallen een half jaar na het kalenderjaar waarin de werknemer ze heeft opgebouwd. Wanneer u bijvoorbeeld over het gehele jaar 2019 in totaal 160 wettelijke vakantie-uren heeft opgebouwd, dan vervallen de niet opgenomen uren per 1 juli 2020.
Wettelijke vakantiedagen die komen te vervallen mogen niet uitbetaald worden aan de werknemer. In geval van een einde dienstverband is dit wel toegestaan.
Covid-19
Er kunnen zich natuurlijk situaties voordoen waarin een werknemer niet in staat is geweest om de wettelijke vakantiedagen tijdig op te nemen. Dit kan het geval zijn bij bijvoorbeeld langdurige ziekte, of als de bedrijfsomstandigheden ernaar waren dat het onmogelijk was om de uren tijdig op te nemen. Vooral het laatste zien we tijdens het huidige Covid-19 virus veel terug in sectoren als de zorg. In dit geval vervallen de niet opgenomen vakantiedagen pas na 5 jaar na het kalenderjaar van de opbouw van uw vakantiedagen.
Mensen die in quarantaine moeten verblijven kunnen in sommige gevallen hun werkzaamheden niet verrichten. Als een werknemer kan thuiswerken en hij voelt zich lichamelijk fit genoeg, dan dient hij dit ook te doen. Kan dat niet, dan mag een werkgever geen verlofuren aftrekken, tenzij dat in overleg met de werknemer gebeurt. De werkgever moet het salaris van de werknemer wel doorbetalen, ook als de werknemer niet kan werken.
Als uw werknemer vakantiedagen heeft opgenomen en dit wil terugdraaien, heeft hij hiervoor toestemming van de werkgever nodig. Geeft de werkgever geen toestemming, dan is terugdraaien niet mogelijk. Bovenwettelijke vakantiedagen die uw werknemer niet heeft opgenomen, mag hij door de werkgever laten afkopen. Werknemer en werkgever kunnen elkaar hier niet toe verplichten.
Verval van bovenwettelijke vakantiedagen
U zult zich nu misschien afvragen: ‘Hoe zit het dan met de bovenwettelijke vakantiedagen?’ De bovenwettelijke vakantiedagen verjaring is 5 jaar na afloop van het jaar waarin de vakantiedagen zijn opgebouwd. De in 2020 opgebouwde bovenwettelijke uren verjaren dus op 1 januari 2026. Het zal u misschien opgevallen zijn dat er nu niet werd gesproken over vervallen, maar over verjaren. Een verjaringstermijn (in tegenstelling tot een vervaltermijn) kan namelijk door de werknemer worden gestuit. Dit betekent dat de werknemer de verjaringstermijn kan verlengen door een schriftelijke verklaring aan de werkgever, waarin hij aangeeft dat hij zijn recht om de bovenwettelijke uren op te nemen wil behouden. Vanaf het moment van deze verklaring start een nieuwe verjaringstermijn van 5 jaar.
Mocht u naar aanleiding van deze blog vragen hebben over de (inrichting van) vakanties van werknemers binnen uw bedrijf, dan zijn wij uiteraard graag bereid om samen met u te kijken naar de mogelijkheden die er zijn om hier een passende invulling aan te geven voor uw bedrijf.
